PZR w koalicji na rzecz demokratyzacji samorządu

Więcej samorządu w samorządzie!

Potrzebujemy zmiany relacji między obywatelami a radnymi i wójtami, burmistrzami i prezydentami miast! Koalicja środowisk obywatelskich i ekspertów, której członkiem jest Pracownia Zrównoważonego Rozwoju ogłasza postulaty, służące większej demokratyzacji samorządów. Postulaty poparło już ponad 160 organizacji. Inicjatorem powołania koalicji była Fundacja Batorego – program Masz Głos, Masz Wybór.

27 maja obchodzić będziemy 25. rocznicę pierwszych wyborów samorządowych. To ważna dla polskiej demokracji data. Zgodnie z zapowiedziami premier Ewy Kopacz, Sejm ma przygotować zmiany w systemie samorządowym. Aby jednak te zmiany jak najpełniej odpowiadały rzeczywistym potrzebom lokalnych społeczności, dobrze jest wykorzystać wiedzę i doświadczenie organizacji pozarządowych, które od lat wypracowują modele współpracy obywateli z władzami lokalnymi oraz aktywizują mieszkańców do udziału w życiu publicznym. Proponowane zmiany winny pełniej odpowiadać nowym wyzwaniom i problemom, przed którymi stają zarówno lokalne władze, jak i mieszkańcy.

Główne postulaty Koalicji to: poprawienie reprezentatywności władz, odblokowanie polityki lokalnej oraz zachęcanie obywateli by intensywniej angażowali się we współdecydowanie o rozwoju swoich gmin, miast i miasteczek.

LISTA POSTULATÓW wraz z DEKLARACJĄ PROGRAMOWĄ, 8 maja zostały przekazane Pani Premier Ewie Kopacz, Kancelarii Prezydenta, Ministerstwu Administracji i Cyfryzacji oraz Sejmowej Komisji Samorządu Terytorialnego.

Koalicjanci podkreślają rolę członków i członkiń społeczności: – Mieszkańcy to potencjał, który powinien być wykorzystany. O rozwoju gmin nie decydują wyłącznie fundusze i umiejętności menedżerskie, ale zaangażowanie, współpraca, wiedza i pomysły członków lokalnej społeczności, mówi Joanna Załuska, dyrektorka programu Masz Głos, Masz Wybór Fundacji Batorego.

Jeśli nie planujemy, aby nasze samorządy zamieniły się we wspólnotę ekspertów trzeba zastanowić się, co możemy zrobić, aby wykorzystać rosnące zaangażowanie mieszkańców. Potrzebujemy zmian w prawie, które nie tylko będą wyrazem zaufania w kompetencje obywateli, ale także realnie wzmocnią pozycję mieszkańców w procesie podejmowania decyzji ich dotyczących – dodaje Artur Celiński (kwartalnik Res Publika).

Rafał Górski (Instytutu Spraw Obywatelskich), przypomina o tej formie bezpośredniego podejmowania decyzji, jaką są referenda – Referenda dające mieszkańcom prawo do decydowania o sprawach istotnych dla gminy są praktycznie martwą instytucją. Wynika to w dużej mierze z rygorystycznych wymogów formalnych obowiązujących przy prowadzeniu kampanii referendalne. Tymczasem referenda takie stwarzają unikatową szansę na debatę o najważniejszych problemach lokalnych, aktywizują grupy i środowiska obywatelskie, a także zapewniają większą legitymizację podejmowanych rozstrzygnięć.

Pozycję wójtów, burmistrzów i prezydentów wzmacnia procedura ich wyboru w wyborach bezpośrednich. Marginalizowana jest z kolei rola radnych, przez co zachwianiu ulega równowaga między władzą wykonawczą a uchwałodawczą. Jest to niezwykle niekorzystnym zjawiskiem dla samorządności – umniejszenie znaczenia komisji rady i radnych uniemożliwia odpowiednie reprezentowanie interesów wszystkich mieszkańców oraz kontrolowanie działań włodarzy.

Jeśli Twoja organizacja/grupa nieformalna zgadza się z postulatami organizacji skupionych w Koalicji, wypełnij FORMULARZ.

O Koalicji:

Koalicja skupia organizacje pozarządowe zajmujące się działaniami na rzecz jakości demokracji i rozwoju społeczeństwa obywatelskiego, która postanowiła wspólnie przygotować propozycje zmian dotyczących funkcjonowania samorządu lokalnego w Polsce. Uznała bowiem, że wiedza i doświadczenie środowisk pozarządowych – zdobyte podczas współpracy z samorządami oraz działań zachęcających mieszkańców do angażowania się w życie publiczne na szczeblu lokalnym – stanowią potencjał, który powinien zostać wykorzystany w procesie wprowadzania zmian mających służyć obywatelom.

W skład Koalicji wchodzą:

Centrum Promocji i Rozwoju Inicjatyw Obywatelskich OPUS
Stowarzyszenie Bona Fides
Fundacja im. Stefana Batorego
Fundacja Gospodarki i Administracji Publicznej
Fundacja Res Publica
Fundacja Szkoła Liderów
Fundacja Wspomagania Wsi
Instytut Spraw Obywatelskich
Instytut Spraw Publicznych
Pracownia Zrównoważonego Rozwoju
Sieć Obywatelska Watchdog Polska
Stowarzyszenie Wiedzy Obywatelskiej na rzecz Demokracji i Integracji Europejskiej